سپتوم رحم یک ناهنجاری مادرزادی است که در آن غشایی از وسط رحم می گذرد و آن را به دو قسمت تقسیم می کند. این غشاء سپتوم نامیده می شود و ضخامت و طول آن می تواند متفاوت باشد. از بالای رحم شما شروع می شود و می تواند تا دهانه رحم (پایین رحم) و گاهی اوقات به واژن گسترش یابد.
یک رحم معمولی یک حفره توخالی است و به شکل گلابی وارونه است. با این حال، اگر این اختلال را دارید، رحم شما به جای یک حفره، دو حفره کوچکتر دارد. این به این دلیل است که سپتوم به عنوان یک پارتیشن یا مانع در رحم شما عمل می کند.
این می تواند در برخی از افراد علائمی ایجاد کند، اما بیشتر آنها تا زمانی که باردار نشوند یا سقط های متعدد را تجربه نکنند، متوجه نخواهند شد که دارای رحم جدا شده هستند. اگر رحم سپتوم دارید، هنوز هم امکان بارداری و زایمان سالم وجود دارد.
سپتوم رحم چقدر شایع است؟
این اختلال نادر است، اما یکی از شایع ترین ناهنجاری های رحمی است. تقریباً ۳۵ تا ۹۰ درصد از بی نظمی های مادرزادی رحم را تشکیل می دهد. ناهنجاری های مادرزادی رحم در ۴ درصد از افراد دارای رحم رخ می دهد.
آیا داشتن سپتوم رحم مضر است؟
داشتن این اختلال رحمی لزوماً بد نیست و هیچ گونه عارضه سلامتی طولانی مدتی ایجاد نمی کند. با این حال، ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد و یکی از دلایل احتمالی از دست دادن بارداری مکرر باشد.
یک مطالعه نشان می دهد که میزان سقط جنین در افرادی که دارای این اختلال هستند حدود ۳۵ درصد است. میزان سقط جنین در افرادی که رحم منظمی دارند حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد است. با این حال، همه افرادی که دارای این اختلال هستند سقط جنین را تجربه نمی کنند.
علائم سپتوم رحم چیست؟
اکثر افرادی که دارای این اختلال هستند بدون علامت هستند. معمولاً علائمی برای شما ایجاد نمی کند و تنها زمانی از وضعیت خود آگاه می شوید که پزشک شما شروع به بررسی علت سقط های مکرر کند. برخی از علائم بالقوه این اختلال عبارتند از:
- سقط های مکرر
- قاعدگی دردناک
- درد لگن
چه چیزی باعث این مشکل رحمی می شود؟
رحم سپتوم مادرزادی است. زمانی که در رحم مادرتان در حال رشد بودید، دو مجرا (که مجرای مولری نامیده میشوند) در رحم شما به درستی با هم ترکیب نشدند.
در یک رحم معمولی، این دو مجرا با هم ترکیب می شوند و یک حفره رحم را تشکیل می دهند. با این حال، اگر رحم سپتوم داشته باشید، مجاری با هم ترکیب نمی شوند. در عوض، آنها یک غشای بافتی در وسط رحم ایجاد می کنند. این غشاء سپتوم است و رحم را به دو قسمت تقسیم می کند.
این مشکل رحمی چگونه بر پریود تأثیر می گذارد؟
این اختلال معمولاً بر قاعدگی تأثیر نمی گذارد، اما گاهی اوقات می تواند باعث درد شود
در دوران قاعدگی با این حال، از آنجایی که این وضعیت از بدو تولد وجود داشته است، ممکن است متوجه نباشید که داشتن چنین سطحی از درد در طول قاعدگی غیر طبیعی است.
این اختلال رحمی چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک شما معمولاً با معاینه لگن شروع می شود. با این حال، تا زمانی که سپتوم به داخل واژن کشیده نشود، معاینه لگن عمق یا موقعیت سپتوم را نشان نمی دهد. در عوض، پزشک شما از ابزارهای تصویربرداری برای دریافت بهترین تصویر از سپتوم، ضخامت و موقعیت دقیق آن در رحم استفاده میکند. دو نوع مختلف این اختلال وجود دارد:
رحم سپتوم کامل: سپتوم در تمام طول رحم قرار دارد و دهانه رحم را در بر می گیرد. در برخی موارد، می تواند از طریق دهانه رحم و به داخل واژن هم گسترش یابد.
سپتوم قسمتی از رحم: سپتوم تا دهانه رحم امتداد نمی یابد.
برای تشخیص این اختلال مادرزادی رحمی چه آزمایشاتی انجام می شود؟
تست های تصویربرداری برای تشخیصاین اختلال استفاده می شود. پزشک شما به دنبال وجود سپتوم و اندازه آن است. تشخیص سپتوم سخت است زیرا یک قطعه کوچک از بافت است. گاهی اوقات ممکن است آن را با سایر ناهنجاری های رحمی مانند رحم دو شاخ اشتباه گرفت.
پزشک شما ممکن است رحم شما را با موارد زیر معاینه کند:
- سونوگرافی
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI
- هیستروسکوپی رحم
چگونه می تواناین مشکل را برطرف کرد؟
جراحی تنها راه برای برداشتن این نوع اختلال رحمی است. جراحی شامل بریدن یا برداشتن سپتوم است. پس از برداشتن سپتوم، رحم دیگر به دو قسمت تقسیم نمی شود و یک حفره رحمی است (مانند یک رحم معمولی).
چه درمان هایی برای سپتوم رحم استفاده می شود؟
روشی به نام متروپلاستی هیستروسکوپی رایج ترین روش درمانی برای این اختلال است. این یک روش سرپایی است که حدود یک ساعت طول می کشد. ابتدا ابزار جراحی از طریق دهانه رحم و به داخل رحم وارد می شود. سپس سپتوم (بافت تقسیم کننده رحم) بریده شده و از رحم خارج می شود. پس از انجام عمل جراحی برای رفع این اختلال، احتمال سقط جنین کاهش می یابد.
پس از درمان، بسیاری از افراد می توانند حتی پس از چندین بار سقط، باردار شوند. یک مطالعه نشان داده است میزان بارداری بعد از متروپلاستی هیستروسکوپی حدود ۶۵ درصد است. با این حال، اکثر پزشکان توصیه می کنند دو ماه پس از عمل جراحی برای شروع باردار شدن صبر کنید.
عوارض درمان سپتوم رحم چیست؟
خطرات مربوط به برداشتن سپتوم تقسیم کننده رحم عبارتند از:
خونریزی غیر طبیعی
عفونت
سوراخ شدن رحم
آسیب به دهانه رحم
آیا رحم جدا شده می تواند دوباره رشد کند؟
نه، رحم جدا شده نمی تواند دوباره رشد کند. هنگامی که دو مجرا در دوران بارداری با هم ترکیب نمی شوند، سپتوم در رحم شما رشد نمی کند. هنگامی که با جراحی برداشته شد، بدن شما نمی تواند این اختلال را بازسازی کند.
چگونه می توانم از سپتوم رحم جلوگیری کنم؟
هیچ کاری نمی توانید برای جلوگیری از این نوع اختلال رحمی انجام دهید. این مادرزادی است، یعنی شما با آن متولد شده اید. هیچ مدرکی مبنی بر ژنتیکی بودن این اختلال وجود ندارد.
آیا می توان با سپتوم رحم بارداری طبیعی داشت؟
بله، امکان بارداری طبیعی با رحم سپتوم وجود دارد. با این حال، اگر باردار هستید و دارای این اختلال هستید، چندین خطر وجود دارد که باید از آنها آگاه باشید:
- رشد محدود یا وزن کم هنگام تولد
- سقط جنین
- زایمان زودرس
- بریچ بودن نوزاد
پزشک شما بارداری شما را پرخطر در نظر میگیرد و میخواهد رشد کودک شما را در طول بارداری از نزدیک تحت نظر داشته باشد.
آیا در صورت داشتن این نوع اختلال، سقط جنین خواهم داشت؟
احتمال سقط جنین در صورت داشتن این مشکل یا هر بی نظمی رحمی دیگر افزایش می یابد. با این حال، بسیاری از افراد حاملگی سالم با سپتوم در جای خود دارند. داشتن رحم سپتوم معمولاً بر بارداری یا باروری تأثیر نمی گذارد.
سپتوم رحم چه تاثیری بر زایمان من خواهد داشت؟
نوزادانی که از افراد دارای این اختلال به دنیا می آیند، بیشتر در معرض خطر قرار گرفتن در وضعیت بریچ هستند. دلیلش این است که جنین به دلیل شکل نامنظمش فضای کمتری برای چرخش با سر پایین دارد. اگر نوزاد بریچ باشد ، زایمان سزارین معمولاً ترجیح داده می شود و در مواردی ممکن است به سزارین آکرتا نیاز باشد.
آیا در صورت داشتن سپتوم رحم، کودک من می تواند نقص مادرزادی داشته باشد؟
اگر این مشکل را دارید، کودک شما در معرض خطر بیشتری برای زایمان زودرس (زایمان قبل از هفته ۳۷ بارداری) قرار دارد. اگر کودک شما خیلی زود به دنیا بیاید، برخی از اندام ها و سیستم های او ممکن است به طور کامل رشد نکنند. این می تواند باعث ناتوانی های ذهنی یا جسمی مادرزادی شود.
با این حال، داشتن رحم سپتوم یا نارس بودن جنین به این معنی نیست که کودک شما با ناتوانی متولد می شود. بسیاری از افرادی که دارای این اختلال هستند، حاملگی سالم و کاملی دارند.
آیا بعد از رفع سپتوم رحم می توانید باردار شوید؟
بله، پس از برداشتن سپتوم از رحم می توانید باردار شوید. اکثر پزشکان حداقل دو ماه را برای بهبودی از این جراحی قبل از اقدام مجدد به بارداری توصیه می کنند.
