مراقبت های بعد از سقط جنین، به مادر کمک می کند تا سریعتر بهبود یابد و به روال عادی زندگی خود برگردد. سقط جنین از جمله شایع ترین عوارض بارداری است. این عارضه با اندوه زیادی همراه است و مادر ممکن است برای کنار آمدن با آن به زمان نیاز داشته باشد. بعد از سقط جنین، حفظ سلامتی جسمی و روحی مادر بسیار پر اهمیت است و باید به آن بیشتر توجه شود.
مراقبت مناسب از خود پس از سقط جنین خیلی مهم است. زنان باید از عوارضی که بعد سقط جنین و نحوه برنامه ریزی برای استراحت و بهبودی شان لازم است با خبر باشند. بر اساس مطالعات انجام شده، حدودا از ۴ زن در سنین باروری شان یک نفر بعد از ۴۵ سالگی سقط جنین را تجربه خواهد کرد. در این مطلب ما درباره هر آنچه که باید زنان بعد از سقط جنین انتظار داشته باشند صحبت خواهیم کرد. علاوه بر این، نکاتی که برای مراقبت از خود و زمان مراجعه به پزشک لازم است بدانید ارائه می دهیم.
شیوه های انجام سقط جنین
معمولا سقط ها به طور خود به خودی اتفاق می افتند و دلیل سقط جنین هنوز به صورت دقیق، شناخته نشده است. ولی گاهی اوقات ممکن است که به مداخله پزشک نیز برای القای سقط جنین نیاز باشد، همانند زمانی که سقط فراموش شده رخ می دهد.
پزشک شما امکان دارد که از روش های مختلفی برای سقط جنین، با توجه به سن بارداری و نیازهای پزشکی مادر استفاده کند.این روش ها شامل موارد زیرند:
- مصرف قرص برای سقط جنین
- آسپیراسیون یا ساکشن
- اتساع و تخلیه یا کورتاژ
عوارض پس از سقط جنین
بدون توجه به استفاده از روش های سقط جنین اعم از سقط خودبخودی، مصرف قرص یا کورتاژ این امکان وجود دارد که زنان علائم مشابهی را پس از سقط جنین تجربه کنند. ولی در صورتی که یک زن در اواخر نیمه دوم بارداری اش باشد، علی الخصوص در سه ماهه دوم بارداری سقط داشته باشد، علائم می تواند شدیدتر باشد. بعد از سقط جنین، مواجه شدن با علائم زیر کاملا طبیعی است:
- داشتن خونریزی یا لکه بینی برای مدت ۳ الی ۶ هفته( اما دقت داشته باشید که بعضی از زنان اصلا خونریزی ندارند)
- دفع کردن لخته های خون با اندازه های کوچک تا متوسط
- گرفتگی های مشابه قاعدگی یا کمی بیشتر
- سینه های متورم و یا دردناک
دوره قاعدگی پس از سقط جنین به طور معمول باید طی مدت زمان ۴ الی ۸ هفته برگردد، با وجود اینکه ممکن است در ابتدای سیکل قاعدگی جریان خونریزی تا حدی متفاوت باشد. بعضی از خانم ها دچار تغییرات خلقی زیادی می شوند. از جمله تغییر در سطح هورمون های باروری و یا احساسات آن ها درباره سقط جنین ممکن است علت این امر باشد. بعد از سقط جنین این امکان وجود دارد که بارداری زودهنگام به محض وقوع تخمک گذاری رخ دهد. در نتیجه بکار بردن شیوه های کنترل بارداری و یا اجتناب از رابطه جنسی از جمله مراقبت های بعد از سقط جنین است که بسیار پر اهمیت است.
شیوه های مراقبت بعد از سقط جنین
در روزهای ابتدایی بعد از سقط جنین، بعضی از زنان احساس ناراحتی و خستگی دارند. این درد ها ناشی از گرفتگی عضلات علی الخصوص دل درد بسیار شایع هستند و این امکان وجود دارد که بیمار گاها دچار دردهای شدید گردد.
اگر بیمار بعد از سقط جنین با مصرف قرص و یا عمل کورتاژ در بیمارستان بستری گردد، باید بعد از ترخیص با خودروی شخصی اش به خانه بازگردد. در منزل هم بیمار باید استراحت کافی را داشته باشد تا هرچه زودتر بهبود یافته و ریسک عوارضی که به دلیل سقط جنین در او ایجاد شده است را کاهش دهد.
علاوه بر این، بیمار باید از انجام فعالیت های سنگین بدنی و یا هر کاری که ممکن است از نظر روحی او را بیازارد خودداری کند. بعد از سقط جنین بیمار بیشتر از قبل در معرض عفونت خواهد بود چون ممکن است مدتی طول بکشد تا دهانه رحم بیمار بسته شود.
به منظور کاهش دادن خطر عفونت بیمار، توصیه می شود که بیماران از مصرف تامپون تا سیکل قاعدگی بعدی، برقراری رابطه جنسی و قرار دادن هر گونه شیء ای در واژن برای مدت زمان یک الی دو هفته و شنا کردن در استخر خودداری کنند. بصورت کلی استفاده از نوار بهداشتی به منظور جلوگیری از هر گونه خونریزی بهتر و ایمن تر است.
از جمله دیگر نکات مراقبت های پس از سقط جنین می توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- ماساژ دادن شکم: ماساژ شکم می تواند موجب برطرف شدن گرفتگی و دفع شدن محتویات رحم شود. ماساژ دادن پشت هم می تواند به بهبود گرفتگی ها کمک کند. گزاشتن کمپرس گرم روی ناحیه کمر و شکم هم می تواند درد و گرفتگی را کمتر کرده و تسکین بدهد.
- استفاده به موقع داروها: دارو هایی که پزشک تجویز کرده مانند آنتی بیوتیک ها یا مسکن های بدون نسخه همانند ایبوپروفن باید سر وقت مصرف شوند. اگر درد شدید و یا غیر قابل تحمل شود، باید به پزشک مراجعه شود.
چک کردن دمای بدن: برای مدت یک هفته باید حتما دمای بدن کنترل شود. چون عفونت می تواند نشانه ای از عفونت در بدن باشد.
ویزیت توسط پزشک معالج: بیمار باید چند هفته پس از سقط جنین، توسط پزشک معاینه شود. این مورد برای اطمینان از کامل بودن سقط جنین و بهبودی کامل رحم بیمار اهمیت دارد.
چه زمانی بعد از سقط جنین، بیمار بهبود می یابد؟
زمان بهبود یافتن بیمار بعد از سقط جنین در هر بیمار متفاوت است. بانوانی که در ۳ماهه اول بارداریشان دچار سقط جنین می شوند و همچنین کسانی که هیچ نوع عارضه ای ندارند، اغلب در مدت زمان چند روز دارای علائم نرمال هستند. خونریزی اغلب طی مدت ۶ هفته متوقف می گردد.
در سقط جنین هایی که دیرهنگام رخ می دهند امکان دارد که بهبودی شان طولانی تر شود. اگر عوارضی بروز کند، بهبودی خیلی طولانی تر خواهد شد و بیماران ممکن است نیاز به بستری شدن یا جراحی داشته باشند. اگرچه این مساله غیر عادی است و بیشتر زنان طی چند هفته بهبود خواهند یافت.
آیا بعد از سقط جنین انجام مراقبت های پزشکی لازم است؟
بیشتر زنانی که دچار سقط جنین می شوند، تا چند هفته باید توسط پزشک خود مورد پیگیری قرار بگیرند. در صورتی که نشانه ای از عوارض سقط جنین وجود نداشته باشد، مراقبت های بیشتر پزشکی نیز لازم نیست. ولی زنانی که عوارض و علائم سقط جنین را تجربه می کنند، ممکن است به ویزیت سریع توسط پزشک نیاز داشته باشند. گاهی اوقات بعضی از عوارضی که به دلیل سقط جنین بوجود می آیند، ممکن است به مراجعه به اورژانس نیاز داشته باشند. البته این مورد زیاد شایع نیست.