تنبلی تخمدان در واقع نوعی سندروم تخمدان پلی کیستیک است که معمولا در سنینی که بانوان قدرت باروری دارند اتفاق می افتد و همچنین این سندروم باعث می شود اختلالاتی در غدد درون ریز بیمار ایجاد شود. این سندروم روی تخمدان های بیماری که مبتلا شده است رشد پیدا می کند که دارای کیسه های کوچکی است که پر از مایعات هستند و عوارض و مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت. عدم معالجه به موقع این نوع سندروم موجب ناباروری خانم ها می شود.
به کیسه هایی که حاوی مایعات هستند و روی بخش های مختلف تخمدان ها رشد پیدا می کنند و تکثیر می شوند و حتی می توانند باعث اختلالات هورمونی شوند. همین رشد بیش از اندازه موهای زائد و تغییر کردن دوره عادت های ماهیانه از جمله عوارضی است که این سندروم با خود به همراه دارد و در صورتی که پیشرفت کند می تواند به باعث ناباروری شود.
بیشتر بخوانید: سرطان واژن
مهم ترین علائم تنبلی تخمدان
- تغییر در خلق و خوی بیمار
- ایجاد تخمدان پلی کیستیک
- ایجاد کیست تخمدان
- داشتن کسالت و اختلالات خواب
- ایجاد مشکلات در بارداری و تخمک گذاری منظم
- ایجاد ریزش مو
- چرب شدن پوست
- ایجاد آکنه و جوش های زیر پوستی در صورت
- مستعد شدن برای بیماری هایی مانند دیابت و فشار خون بالا، به علت نوسانات وزنی بیمار
- بالا رفتن هورمون تستوسترون
- رشد موهای اضافه( زائد)، درشت و تیره رنگ در بعضی قسمت های خاص بدن از جمله: لب ها، چانه، در حول ناف، ران ها، جناغ سینه وغیره.
- ایجاد سیکل های نامنظم قاعدگی
- ایجاد اختلال و ناهنجاری در دوران حاملگی
- داشتن حس گرگرفتگی و سردرد
- تعریق شبانه
- خشک شدن واژن
- خشک شدن و ضعیف شدن چشم ها
- تحریک پذیری و یا نداشتن تمرکز
- کاهش یافتن میل جنسی و عدم تمایل به برقراری رابطه
دلائل تنبلی تخمدان امکان دارد بخاطر موارد زیر باشد:
داشتن نقایص کروموزومی: بعضی از اختلالات ژنتیکی با تنبلی اولیه تخمدان می تواند همراه شود.
شیمی درمانی و پرتودرمانی: این نوع از معالجات جزو علل شایع تنبلی تخمدان می باشند. این شیوه های معالجه ممکن است به مواد تشکیل دهنده ژنتیکی سلول ها صدمه بزند.
دیگر دلائل همانند دود قلیان و سیگار، مواد اسیدی و شیمیایی، دفع آفات و ویروس ها همگی ممکن است احتمال ابتلا به تنبلی تخمدان را بالا ببرد.
این امکان هست که سیستم ایمنی بدن بیمار پادتن هایی علیه بافت تخمدان ها بوجود بیاورد که در واقع به فولیکول هایی که دارای تخمک هستند صدمه برساند. این که این اتفاق چه زمانی رخ می دهد مشخص نیست ، ولی قرار گرفتن در معرض ویروس های مختلف خیلی ممکن است موجب این اتفاق گردد.
اینگونه باید گفت که دلیل تنبلی تخمدان ها معمولا مشخص نیست و ناآشنا است. متخصص زنان جراح، زنان و زایمان و نازایی مجرب معمولا آزمایش های بیشتری را برای پیدا کردن دلیل اصلی تجویز می کند.
بیشتر بخوانید: بارداری پوچ
- داروهای مربوط به بیماری دیابت
- داروهای مربوط به ناباروری
توصیه داروهایی مانند کلومیفن، متفورمین و دیگر داروهای تزریقی همچون گنادوتروپین ولتروزول برای کسانی که مبتلا به تنبلی تخمدان هستند و قصد بارداری هم دارند بسیار موثر است.
- ایجاد سوراخ هایی روی تخمدان ها
ایجاد سوراخ های ریز روی تخمدان ها برای کمتر کردن سطح آندروژن
- اوفورکتومی یا عمل برداشتن تخمدان
در این شیوه جراحی یکی یا هر دو تخمدان بیمار کاملا برداشته می شوند.
- هیسترکتومی
در این شیوه پزشک متخصص تمام و یا بخشی از رحم را برمی دارد.
- برداشتن کیست
بیرون آوردن مایعات درون کیست در این شیوه استفاده می گردد.
تشخیص تنبلی تخمدان
تشخیص دادن اینکه آیا فردی به سندروم تخمدان پلی کیستیک مبتلاست کار آسانی نیست و نیاز به انجام یکسری آزمایشات مختلف دارد تا دکتر متخصص از وجود این نوع سندروم در بدن اطمینان پیدا کند و معالجه را شروع کند؛ زیرا انجام دادن تنها یک آزمایش نمی تواند ابتلا و یا عدم ابتلا به این سندروم را برای او مشخص کند. به همین علت آنالیز پیشینه پزشکی و انجام تست ها و آزمایشات مرتبط کمک زیادی به اول تشخیص و دوم درمان بیمار خواهد کرد.
از جمله تست های تشخیصی ای که برای این بیماری انجام می شود می توان به ارزیابی لگن، آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمون ها، سطح گلوکز و کلسترول اشاره کرد. علاوه بر این می توان به انجام سونوگرافی برای به منظور بررسی دقیق تر تخمدان ها و لگن اشاره کرد.
آیا تنبلی تخمدان قابل درمان است؟
متاسفانه باید بگوییم درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد، ولی پزشک متخصص با بکار گیری شیوه های مناسب می تواند در مدیریت و کنترل عوارض احتمالی به بیمار بیشتر کمک نماید. نوع معالجات با توجه به میزان بیماری و تصمیم بیمار برای حامله شدن فرق دارد.
در زیر به بعضی از این نوع معالجات اشاره می کنیم:
- قرص های کنترل کننده سطح هورمون
این نوع داروها باعث کنترل سطح هورمون ها و منظم شدن قادگی ها می شود.
درمان تنبلی تخمدان
بیماری تنبلی تخمدان از جمله بیماری های شایعی است که ریشه آن در ژنتیک و وراثت آن ها است. اصلی ترین علامت آن سیکل های قاعدگی دیر وقت و هر چند وقت یکبار است.
معالجعه تنبلی تخمدان از فردی با فرد دیگر متفاوت است. در صورتی که درمان بیمار با استفاده از یکسری داروها و قرص هایی که متخصص زنان و زایمان تجویز می کند انجام نگردد و تخمدان به شدت صدمه دیده باشد، جراح مجبور می شود به روشی دیگر این مشکل را برطرف کند و آن استفاده از از لیزر است و سوراخ کردن تخمدان ها.
نکته: دقت داشته باشید که با استفاده از قرص های ضدبارداری و سایر داروهایی که در این کار به پزشک کمک می کنند، می توان سیکل قاعدگی را منظم کرد.
نکته های مهم درباره تنبلی تخمدان
- از جمله شایع ترین اختلالات هورمونی در زنان که باعث ناباروری می شوند که تقریبا بین ۸ الی ۲۰درصد از خانم ها را درگیر کرده است و اکثرا اطلاعی از وجود آن ندارند تنبلی تخمدان است.
- اگر به آن توجه لازم انجام نشود و درمان به موقع انجام نشود این بیماری پیشرفت می کند و برای دیگر اجزای بدن نیز اختلال و مشکل ایجاد می کند از جمله آن ها می توان به بیماری هایی مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و کلسترول بالا و بیماری های قلبی نیز اشاره کرد.
ویژگی بهترین دکتر تنبلی تخمدان (پلی کیستیک)
انتخاب بهترین دکتر برای درمان تنبلی تخمدان (یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، PCOS) اهمیت زیادی دارد، چرا که این بیماری به دلیل تأثیرات گسترده آن بر سیستم هورمونی، باروری و سلامت عمومی بدن، نیازمند مدیریت دقیق و طولانی‌مدت است. در زیر ویژگی‌های یک پزشک متخصص مناسب برای درمان این مشکل آورده شده است:
✅تخصص و تجربه در زمینه زنان و زایمان و غدد
- پزشک باید دارای تخصص در زمینه زنان و زایمان باشد، با تجربه‌ای خاص در درمان اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک.
- برخی از پزشکان، علاوه بر زنان و زایمان، تخصص‌های مرتبط با غدد درون‌ریز دارند که به آن‌ها کمک می‌کند در درمان اختلالات هورمونی پیچیده مانند PCOS مهارت داشته باشند.
✅شناخت جامع از PCOS و عوارض آن
- یک پزشک خوب باید شناخت کافی از تمام جنبه‌های بیماری PCOS داشته باشد؛ از جمله مشکلات قاعدگی، ناباروری، افزایش وزن، دیابت، مشکلات پوستی (آکنه و هیرسوتیسم)، و همچنین تأثیرات طولانی‌مدت آن بر سلامت عمومی مانند افزایش خطر بیماری‌های قلبی.
✅رویکرد جامع به درمان
- درمان PCOS معمولاً شامل تغییرات در سبک زندگی (مانند رژیم غذایی و ورزش)، داروهای هورمونی و حتی درمان‌های باروری است. بهترین پزشکان معمولاً رویکردی جامع به درمان دارند و تنها به داروها اکتفا نمی‌کنند.
- برنامه درمانی باید شخصی‌سازی شده و متناسب با نیازها و وضعیت هر بیمار باشد.
✅مهارت در ارائه مشاوره و آموزش به بیمار
- پزشک باید بتواند با بیمار به خوبی ارتباط برقرار کند و درک کاملی از شرایط او ارائه دهد. مشاوره در مورد رژیم غذایی، ورزش، مدیریت استرس و روش‌های بهبود باروری از جمله وظایف او است.
- آموزش در مورد نحوه مدیریت عوارض PCOS در طول زمان نیز اهمیت زیادی دارد.
✅آگاهی از جدیدترین روش‌های درمانی
- بهترین دکترها با آخرین تحقیقات و روش‌های درمانی در زمینه PCOS آشنایی دارند و می‌توانند از روش‌های مدرن مانند داروهای نوین، تکنیک‌های جدید باروری و روش‌های جراحی در صورت نیاز استفاده کنند.
- استفاده از متدهای روز مانند متفورمین، داروهای ضدآندروژن، یا جراحی‌های لاپاراسکوپی برای برخی موارد پیچیده از جمله این موارد است.
✅توانایی در درمان مشکلات باروری
- برای زنانی که قصد باردار شدن دارند، پزشک باید تجربه در درمان ناباروری مرتبط با PCOS داشته باشد و بتواند از روش‌های مناسب مانند تحریک تخمک‌گذاری یا IVF (لقاح خارج رحمی) استفاده کند.
✅دسترسی و پیگیری مداوم
- بهترین پزشکان برای پیگیری مداوم وضعیت بیمار اهمیت قائل هستند و امکان دسترسی به آن‌ها برای پرسش‌ها و مشکلات بعدی فراهم است. جلسات منظم برای پیگیری و ارزیابی نتایج درمان بسیار مهم است.
✅ حساسیت به مشکلات روحی و روانی
- PCOS می‌تواند تأثیرات منفی بر روان افراد داشته باشد، مانند کاهش اعتماد به نفس، افسردگی و اضطراب. پزشک باید به این مسائل توجه داشته باشد و در صورت نیاز، بیمار را به متخصصان روان‌شناسی ارجاع دهد.
✅ تجربه کار تیمی با سایر متخصصان
- در برخی موارد، درمان PCOS نیازمند همکاری با متخصصان دیگر مانند متخصص تغذیه، غدد درون‌ریز، روان‌شناس یا متخصص پوست است. بهترین دکترها می‌دانند چه زمانی و چگونه از دیگر تخصص‌ها برای بهبود درمان بیمار کمک بگیرند.
✅ ارتباط مناسب با بیمار و درک نیازهای او
- مهم‌ترین ویژگی هر پزشک خوب، توانایی برقراری ارتباط دوستانه و درک نیازهای فردی بیمار است. او باید با دقت به نگرانی‌ها و سؤالات بیمار گوش دهد و توضیحات کافی درباره وضعیت، روند درمان و انتظارات آتی ارائه دهد.
