درد لگن در زنان، علل و درمان

درد لگن در زنان می‌تواند به دلایل متعددی ایجاد شود و ممکن است به صورت حاد یا مزمن بروز کند. این درد می‌تواند ناحیه زیر شکم و بین استخوان‌های لگن را تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است به سایر بخش‌های بدن مانند کمر، ران‌ها و کشاله ران نیز انتشار یابد.

درد لگن انواع مختلفی دارد. لگن ساختاری کاسه ای شکل است که تعدادی از اندام ها از جمله اندام های تولید مثل، گوارشی و دفع کننده مواد زائد را در خود جای می دهد. در انتهای کاسه، بین استخوان های نشسته، سه لایه ماهیچه های کف لگن قرار دارند که مسئول نگه داشتن یا آزاد کردن محتویات (مانند ادرار) و عملکرد جنسی شما هستند. بسته به اینکه کدام ساختار درگیر است، ممکن است درد لگن را در هر جایی از ناحیه، بین ناف و کشاله ران تجربه کنید. ممکن است به دلیل آسیب یا مشکل پزشکی و درد ماهانه قابل پیش بینی در سیکل قاعدگی یا درد مبهم همراه با عدم تعادل عضلانی را تجربه کنید.

علل درد لگن در زنان

درد لگن علل احتمالی زیادی دارد، از جمله عفونت، التهاب یا آسیب تروماتیک. در اینجا برخی از رایج ترین دلایلی که ممکن است درد لگن را تجربه کنید آورده شده است:

درد عضلات کف لگن: یکی از دلایل نادیده گرفته شده درد لگن، عدم تعادل در عضلات کف لگن است. آنها می توانند بیش از حد سفت شوند (درد هیپرتونیک)، به خصوص اگر در هنگام استرس عضلات کف لگن خود را منقبض کنید. درد هیپرتونیک به ویژه در شب قابل توجه است. این کمی شبیه افرادی است که فک خود را فشار می دهند و تا زمانی که سردرد نگیرند متوجه نمی شوند. ممکن است تمام روز عضلات کف لگن خود را منقبض کنید زیرا بسیار استرس دارید و حتی تا زمانی که نروید از آن آگاه نیستید. به رختخواب بروید و در نهایت آرام شوید و متوجه شوید که درد لگنی وجود دارد.

سفتی مداوم همچنین ممکن است منجر به فشرده شدن اعصاب در ناحیه شود که منجر به سوزش یا تشعشع درد شود. بی اختیاری و یبوست علائم دیگری هستند که نشان می دهد ممکن است به اختلال عملکرد کف لگن مبتلا شوید، زیرا این ماهیچه ها مسئول نگه داشتن و خروج مواد زائد هستند.

درد لگن مربوط به بارداری: درد لگن به دلیل کشیدگی و شل شدن رباط‌های شما برای جا دادن کودک در حال رشد رخ می‌دهد. زنان باردار نیز مستعد درد عضلانی کف لگن هستند. از آنجایی که بدن برای آماده شدن برای زایمان، هورمون‌هایی را برای شل کردن ناحیه تولید می‌کند، ماهیچه‌های کف لگن باید سخت‌تر کار کنند تا همه چیز را کنار هم نگه دارند. فیزیوتراپی کف لگن قبل از زایمان ممکن است به بهینه سازی قدرت و انعطاف عضلانی کمک کند و شما را در مکان بهتری برای بهبودی پس از زایمان قرار دهد.

انواع دیگر درد لگن در دوران بارداری درد رباط گرد (درد شدید با حرکات ناگهانی) است و انقباضات براکستون هیکس (انقباضات “تمرین” قبل از زایمان). بیشتر دردهای لگنی در دوران بارداری جدی نیستند، اما در صورت داشتن هر گونه نگرانی به دنبال مشاوره باشید .

سایر علل پزشکی درد لگن که می تواند علائمی را ایجاد کند:

اندومتریوز: پوشش داخلی رحم در خارج از رحم رشد می کند و با گرفتگی و خونریزی در طول قاعدگی به چرخه قاعدگی ماهانه شما پاسخ می دهد. آندومتریوز منجر به درد، التهاب و زخم می شود. درد ممکن است در طول ماه ادامه داشته باشد و در طول رابطه جنسی رخ دهد.

بیماری التهابی لگن: این عفونت در اندام های تناسلی باعث ایجاد درد در قسمت تحتانی شکم می شود. همچنین ممکن است متوجه ترشحات، خونریزی واژن، تب و مشکلات ادراری شوید. التهاب لگن ممکن است در اثر یک عفونت مقاربتی (STI) ایجاد شود.

دوره های دردناک قاعدگی (دیسمنوره): قاعدگی های دردناک تا ۸۱ درصد از زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. پروستاگلاندین ها، مواد شیمیایی ساخته شده توسط پوشش داخلی رحم در طول قاعدگی، با درد شدید در ناحیه لگن همراه هستند. درد می تواند مانند اسپاسم عضلانی، درد مبهم یا کمردرد باشد.

فیبروم ها: فیبروم رحم در واقع بر اثر رشد بیش از حد سلول ها در دیواره رحم ممکن است به پشت و لگن فشار وارد کند و منجر به درد شود.

مشکلات دستگاه ادراری: عفونت های دستگاه ادراری (UTIs) باعث ایجاد درد لگنی (به ویژه در اطراف استخوان شرمگاهی)، همراه با سوزش یا سوزش هنگام ادرار کردن می شود. حتی اگر به تازگی مثانه خود را خالی کرده باشید، ممکن است تمایل دائمی به ادرار کردن داشته باشید. تکرار UTI خطر درد مزمن لگن را افزایش می دهد. سیستیت بینابینی یا التهاب دیواره مثانه علائمی شبیه به عفونت ادراری دارد و همچنین باعث درد لگن می شود.

مشکلات دستگاه گوارش: سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یکی از شایع ترین علل درد لگن است. بیماری التهابی روده (بیماری کرون و کولیت اولسراتیو) و دیورتیکولیت دیگر شرایط گوارشی مرتبط با التهاب در دستگاه گوارش است که می تواند منجر به درد لگن شود.

روش‌های تشخیص درد لگن در زنان

1. معاینه بالینی: پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی و انجام معاینات فیزیکی به بررسی علائم و نشانه‌های مرتبط می‌پردازد.
2. آزمایش‌های آزمایشگاهی: شامل آزمایش‌های خون و ادرار برای تشخیص عفونت‌ها و سایر مشکلات.
3. تصویربرداری: روش‌هایی مانند سونوگرافی، MRI و CT اسکن به بررسی ساختارهای داخلی لگن کمک می‌کنند.
4. لاپاراسکوپی: یک روش جراحی کم‌تهاجمی که به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل حفره لگن را به طور مستقیم ببیند و مشکلات احتمالی را تشخیص دهد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بسیاری از علل درد لگن جدی نیستند، اما اگر درد لگنی دارید که از بین نمی‌رود یا دائماً عود می‌کند، ارزش دارد که برای ارزیابی به پزشک متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید. پزشک شما می تواند علل مختلف درد لگن (مانند بیماری های مقاربتی، مشکلات گوارشی و مشکلات اسکلتی عضلانی) را از طریق معاینه فیزیکی، آزمایش خون و تصویربرداری مانند سونوگرافی بررسی کند.

اگر درد شما شامل اختلالات کف لگن یا مثانه یا مجرای ادرار باشد، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص ارجاع دهد. اگر درد لگن شما مربوط به بیماری های گوارشی باشد، ممکن است نیاز به مراجعه به متخصص گوارش داشته باشید. اگر مشکوک به علت اسکلتی عضلانی درد لگن باشد، احتمالاً به یک فیزیوتراپیست با تجربه در درمان کف لگن ارجاع خواهید شد.

در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• درد شدیدی که به درمان پاسخ نمی دهد
• درد همراه با تهوع، استفراغ، تب یا لرز
• ادرار بدبو یا خونی
• ترشحات بدبو از واژن
• خونریزی شدید یا نامنظم واژن
• مشکل یا درد با ادرار
• مشکلات حرکات روده، از جمله یبوست، اسهال، گاز و نفخ، یا خونریزی مقعدی

نکات پیشگیری از درد لگن در زنان

در طول روز هر یک ساعت بایستید و حرکات کششی انجام دهید. نشستن طولانی مدت، به ویژه روی سطوح سخت، می تواند برای افرادی که درد لگن دارند چالش برانگیز باشد.

وضعیت بدنی خوب را تمرین کنید. ستون فقرات خمیده می تواند بر نحوه کج شدن و حرکت باسن شما که به عضلات کف لگن شما متصل است، تأثیر بگذارد. وضعیت بدنی سالم خطر کشیدگی مفاصل و عدم تعادل عضلانی را کاهش می دهد. در حالی که چیزی به نام “حالت کامل” وجود ندارد، حرکت مکرر (به بالا مراجعه کنید!) می تواند کمک کننده باشد.

در سه ماهه دوم و سوم بارداری، از خوابیدن به پشت خودداری کنید، زیرا وزن رحم در حال رشد شما را بر روی ستون فقرات و عضلات پشت شما قرار می دهد. کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان توصیه می کند، در عوض، با یک یا هر دو زانو خم شده به پهلو بخوابید. خوابیدن با یک بالش بین زانوها و بالش دیگری زیر شکم ممکن است حمایت لازم را برای عضلات لگن و پشت شما فراهم کند.

هیدراته بمانید و یک رژیم غذایی با فیبر بالا بخورید. حرکات منظم روده باعث سلامت لگن می شود. یبوست فشار بیشتری بر کف لگن وارد می کند.

با پوزیشن های جنسی مختلف آزمایش کنید. اگر عضلات خم کننده لگن سفت دارید، تغییر وضعیت از حالت میسیونری به حالت خوابیده به پهلو، که به پاهای کمتر باز نیاز دارد، ممکن است راحت‌تر باشد. اگر پرولاپس اندام دارید، موقعیت هایی که در آن دراز می کشید به جای ایستادن خود بهتر عمل می کند، بنابراین جاذبه باعث پایین آمدن بیشتر اندام ها نمی شود.

مکمل های ویتامین B1 و منیزیم ممکن است به جلوگیری از درد قاعدگی کمک کنند. پزشک شما ممکن است با تجویز پروستاگلاندین ها تسکین دهد.

فعالیت بدنی روزانه داشته باشید و وزن مناسبی داشته باشید. وزن اضافی باعث افزایش بار روی قاب اسکلتی عضلانی شما از جمله عضلات لگن و لگن می شود. ورزش منظم راهی برای کاهش استرس (که می‌تواند باعث بدتر شدن عضلات کف لگن شود) و در عین حال قدرت، تعادل و انعطاف‌پذیری کلی را بهبود می‌بخشد.

درمان و ورزش برای درد لگن در زنان

درمان با تشخیص از طرف متخصص و انتخاب راه حل های هدفمند برای مشکل شما آغاز می شود. اما درمان فقط علل فیزیکی درد لگن در زنان ممکن است کافی نباشد، به خصوص برای درد پیچیده یا مزمن لگن. به عنوان مثال، تا ۲۸ درصد از زنانی که برای اندومتریوز تحت عمل جراحی قرار می گیرند، پس از آن تسکین نمی یابند. درد مداوم ممکن است مناطقی از مغز را تغییر دهد که درک درد را پردازش می‌کنند، احساسات را تقویت کرده و باعث افزایش حساسیت می‌شوند. این منجر به درد مزمنی می شود که حتی پس از درمان علت فیزیکی نیز ادامه می یابد. زنانی که درد مزمن لگن دارند نیز بیشتر در معرض افسردگی و اضطراب هستند که درد را بدتر می کند.

فیزیوتراپی کف لگن (PFPT): یک فیزیوتراپیست که در زمینه سلامت لگن تخصص دارد می تواند دردی را که علت اسکلتی عضلانی دارد درمان کند. فیزیوتراپیست یک ارزیابی کامل انجام می دهد و ارزیابی می کند که آیا موقعیت ها یا فعالیت های خاص باعث تحریک یا تسکین درد می شود. PFPT معمولاً شامل تمریناتی است که عضلات ضعیف (هیپوتونیک) را تقویت می کند و عضلات سفت (هیپرتونیک) را کشش می دهد. فیزیوتراپیست همچنین ممکن است تقویت عضلات حمایت کننده در ناحیه مرکزی، باسن و پشت را توصیه کند.

درمان شناختی رفتاری: این روش درمانی به شما می آموزد که افکار و رفتارهای خود را در مورد درد بررسی کنید، که درک درد شما را تغییر می دهد و مهارت های مقابله را بهبود می بخشد. CBT همچنین افسردگی و اضطراب را که اغلب با درد مزمن لگن همراه است و آن را بدتر می کند، درمان می کند.

سکس درمانی: پزشک ممکن است علاوه بر فیزیوتراپی کف لگن، رابطه جنسی یا مشاوره زوجین را توصیه کند. برای بسیاری از زوج ها، بازگشت به رابطه جنسی بدون درد مستلزم پرداختن به مسائل فیزیکی، عاطفی و رابطه است. همچنین نشان داده شده است که سکس درمانی اختلال ارگاسم زنان و درد تناسلی لگنی را بهبود می بخشد.

درمان های مکمل یا جایگزین: یوگا و طب سوزنی شواهد قابل توجهی دارند مبنی بر اینکه آنها به تسکین سایر سندروم های پیچیده درد مزمن کمک می کنند و آنها را گزینه های خوبی برای درد لگن می کند که علت اسکلتی- عضلانی دارد.

برخی از داروهای ضدافسردگی، درد و کیفیت زندگی را برای افرادی که دارای سندرم‌های درد مزمن مانند فیبرومیالژیا و نوروپاتی دیابتی هستند، بهبود می‌بخشد. بر این اساس، این داروها اغلب برای دردهای مزمن لگن تجویز می شوند. سایر داروهای تجویزی. داروهای ضد درد گاباپنتین و پره گابالین ممکن است بر اساس موفقیت آنها در سایر سندرم های درد عصبی پیچیده تجویز شوند. اینها ممکن است اثرات فیزیوتراپی کف لگن را افزایش دهند.

تزریق نقطه ماشه ای: متخصص زنان و زایمان شما می‌تواند برای تسکین درد لگن شما، یک ماده بی‌حس کننده یا بوتاکس را به نواحی حساس کف لگن تزریق کند، به خصوص اگر درد لگن شما شامل اسپاسم عضلانی باشد (معروف به درد مزمن لگنی میوفاسیال). تزریق نقطه ماشه ای ممکن است همراه با فیزیوتراپی کف لگن استفاده شود.

عمل جراحی: شرایطی مانند آندومتریوز و فیبروم ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند اگر درمان‌های کمتر تهاجمی مؤثر نباشند.

تمرینات برای اختلال عملکرد کف لگن در زنان

تنفس دیافراگمی یا تنفس عمیق، بخش ضروری فیزیوتراپی کف لگن است. این حرکت به شما می آموزد که از تنفس کم عمق (فکر کنید در سطح قفسه سینه) عبور کنید و هوا را تا انتها به داخل شکم و کف لگن برسانید. تنفس عمیق ماهیچه های سفت را شل می کند و به مدیریت بهتر استرس کمک می کند. درست قبل از اینکه بخوابید، این برنامه را انجام دهید:

• همانطور که به آرامی و عمیق دم می دهید، تا جایی که می توانید عضلات پیشانی خود را منقبض کنید.
• در حین بازدم، اجازه دهید عضلات به سرعت بیفتند و شل شوند. این کار را با عضلات شانه، دوسر بازو، ساعد، شکم، ران، باسن، ساق پا و عضلات پا تکرار کنید.
• به احساس آزاد کردن تنش از هر گروه عضلانی توجه کنید. این به طور طبیعی شما را آرام می کند و به خواب کمک می کند.

نتیجه‌گیری

درد لگن در زنان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و نیازمند تشخیص و درمان مناسب است. مراجعه به بهترین دکتر زنان و زایمان و پیگیری روش‌های درمانی می‌تواند به کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. با رعایت نکات پیشگیری و مدیریت صحیح مشکلات مرتبط با لگن، می‌توان از بروز بسیاری از این دردها جلوگیری کرد و زندگی سالم‌تری داشت.