لیومیوسارکوم رحم چیست؟ تشخیص و راه درمان

لیومیوسارکوم رحم (ULMS) نوعی نادر و مهاجم از سرطان است که از عضلات صاف دیواره رحم منشا می‌گیرد که به طور معمول در بخشی از رحم به نام میومتر یافت می شود. این تومورهای بدخیم می‌توانند به سرعت رشد کنند و به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند. اکثر بیماران در زمان تشخیص بیش از ۵۰ سال سن دارند .شناخت دقیق این بیماری و آگاهی از روش‌های درمانی موجود می‌تواند به بیماران کمک کند تا بهترین تصمیمات را در مورد درمان خود بگیرند.

علائم لیومیوسارکوم رحم چیست؟

علائم لیومیوسارکوم رحم می‌تواند متنوع باشد و اغلب در مراحل اولیه به طور خاصی مشخص نیست. برخی از علائم شایع عبارتند از:

1. خونریزی غیرطبیعی رحم
2. درد لگن
3. توده قابل لمس
4. احساس فشار یا تورم
5. کاهش وزن غیرقابل توجیه
6. خونریزی واژینال
7. درد یا فشار شکم و نفخ

چه چیزی باعث لیومیوسارکوم رحم می شود؟

پرتودرمانی قبلی لگن با افزایش خطر ابتلا به لیومیوسارکوم رحم همراه است. با این حال، برای اکثر زنانی که به لیومیوسارکوما مبتلا می شوند، علت ناشناخته است.

تشخیص لیومیوسارکوم رحم چگونه است؟

تشخیص لیومیوسارکوم رحم معمولاً پس از برداشتن کل رحم در روشی به نام هیسترکتومی انجام می شود. تخمدان ها و دهانه رحم ممکن است همزمان برداشته شوند. بیشتر تومورها در بخشی از رحم به نام بدن یا جسم یافت می شوند. با این حال، این تومورها می توانند از دیواره دهانه رحم نیز شروع شوند. سپس رحم و هر عضو یا بافت دیگری که برداشته شده است برای بررسی میکروسکوپی به پاتولوژیست فرستاده می شود.

بیشتر بدانید: بیوپسی دهانه رحم

چه آزمایش‌هایی برای تایید تشخیص لیومیوسارکوم رحم ممکن است انجام شود؟

پاتولوژیست ممکن است از آزمایش ایمونوهیستوشیمی برای تایید تشخیص استفاده کند. این روش به پاتولوژیست اجازه می‌دهد تا انواع مختلفی از پروتئین‌ها را در سلول‌های تومور مشاهده کند. زمانی که این آزمایش بر روی نمونه بافتی از لیومیوسارکوم انجام می‌شود، سلول‌های تومور پروتئین‌هایی مثل h-caldesmon، اکتین عضلات صاف (SMA) و دسمین را که در سلول‌های عضله صاف یافت می‌شوند، نشان می‌دهند. این نشانگرها در لیومیوم نیز مثبت هستند، بنابراین نتایج ایمونوهیستوشیمی باید همراه با ویژگی‌های بافت‌شناسی برای تشخیص صحیح در نظر گرفته شوند.

لیومیوسارکوم رحم در زیر میکروسکوپ چگونه به نظر می رسد؟

هنگامی که زیر میکروسکوپ بررسی می شود، اکثر لیومیوسارکوم های رحمی از سلول های عضله صاف نازک دراز تشکیل شده اند. به دلیل شکل آنها، آسیب شناسان اغلب این سلول ها را به عنوان سلول های دوکی توصیف می کنند. همین سلول‌های عضلانی صاف در یک نوع تومور غیرسرطانی به نام لیومیوم نیز یافت می‌شوند. به منظور تشخیص تفاوت بین لیومیوسارکوما و لیومیوم، پاتولوژیست شما به دنبال سه ویژگی بافت شناسی زیر است:

تقسیم سلول های تومور : سلول های تومور به منظور ایجاد سلول های جدید تقسیم می شوند. این فرآیند میتوز نامیده می شود. سلولی که در حال تقسیم است شکل میتوزی نامیده می شود. سلول های تومور تقسیم شده به طور معمول در لیومیوسارکوم یافت می شوند. در مقابل، تعداد بسیار کمی سلول های تقسیم شونده باید در لیومیومای غیر سرطانی یافت شوند.

سلول‌های تومور غیرطبیعی : آسیب‌شناسان از اصطلاحات آتیپیک یا آتیپی برای توصیف سلول‌هایی استفاده می‌کنند که از نظر شکل، اندازه یا رنگ غیرطبیعی به نظر می‌رسند. سلول های تومور آتیپیک معمولاً در لیومیوسارکوم یافت می شوند.

سلول های تومور مرده یا در حال مرگ : سرطان ها سریع تر از تومورهای غیر سرطانی رشد می کنند. با رشد سلول های تومور انرژی تمام می شود و می میرند. این نوع مرگ سلولی نکروز نامیده می شود. نکروز ممکن است در لیومیوسارکوم دیده شود. با این حال، مشاهده نکروز در لیومیومای غیر سرطانی نادر است.

رشد تومور به سایر اندام‌ها یا بافت‌ها امکان پذیر است؟

چندین اندام و بافت به رحم نزدیک یا متصل هستند، مانند تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ، واژن، مثانه و رکتوم. با رشد تومور، ممکن است به این اندام‌ها یا بافت‌ها گسترش یابد. در این صورت، بخش‌هایی از این اندام‌ها نیز ممکن است همراه با رحم برداشته شوند. پاتولوژیست این اندام‌ها را برای یافتن سلول‌های تومور بررسی می‌کند و نتایج در گزارش پاتولوژی شرح داده می‌شود. یافتن سلول‌های تومور در سایر اندام‌ها یا بافت‌ها مهم است زیرا مرحله تومور پاتولوژیک را افزایش می‌دهد و با پیش‌آگهی بدتری همراه است.

تهاجم عروق لنفاوی چیست؟

تهاجم عروق لنفاوی به معنای حضور سلول‌های سرطانی در داخل رگ‌های خونی یا لنفاوی است. رگ‌های خونی، خون را در سراسر بدن حمل می‌کنند، در حالی که رگ‌های لنفاوی، مایعی به نام لنف را حمل می‌کنند. تهاجم عروق لنفاوی اهمیت دارد زیرا سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق این رگ‌ها به سایر قسمت‌های بدن مانند غدد لنفاوی یا ریه‌ها گسترش یابند.

حاشیه چیست؟

حاشیه به بافت طبیعی اطراف تومور گفته می‌شود که در زمان جراحی همراه با تومور برداشته می‌شود. حاشیه‌ها زمانی توضیح داده می‌شوند که تومور به استرومای دهانه رحم یا سایر بافت‌های اطراف رحم گسترش یابد. نوع و تعداد حاشیه‌های گزارش شده به نوع عمل جراحی بستگی دارد. حاشیه مثبت به معنای حضور سلول‌های توموری در لبه بافت بریده شده است و با خطر بالاتر عود تومور همراه است. حاشیه منفی به معنای عدم حضور سلول‌های توموری در لبه بافت است.

توضیح و اهمیت بررسی غدد لنفاوی

غدد لنفاوی اندام‌های ایمنی کوچکی هستند که سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق عروق لنفاوی به آن‌ها گسترش یابند. بنابراین، غدد لنفاوی برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند تا سلول‌های سرطانی شناسایی شوند. این بررسی شامل تعداد کل غدد لنفاوی، محل قرارگیری آن‌ها در بدن و تعداد غدد لنفاوی حاوی سلول‌های سرطانی است. این اطلاعات برای تعیین مرحله گرهی پاتولوژیک و ارزیابی خطر گسترش سلول‌های سرطانی به سایر قسمت‌های بدن استفاده می‌شود. در نتیجه، این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا در مورد نیاز به درمان اضافی تصمیم‌گیری کند.

• غده لنفاوی مثبت

اصطلاح “مثبت” به معنای حضور سلول‌های سرطانی در غده لنفاوی است. به عنوان مثال، یک غده لنفاوی حاوی سلول‌های سرطانی ممکن است “مثبت بدخیمی” نامیده شود.

• غده لنفاوی منفی

اصطلاح “منفی” در پاتولوژی به این معنی است که در یک غده لنفاوی هیچ سلول سرطانی یافت نشده است. به عنوان مثال، اگر یک غده لنفاوی فاقد سلول‌های سرطانی باشد، به عنوان “منفی برای بدخیمی” شناخته می‌شود.

• سلول‌های تومور ایزوله (ITC)

اصطلاح “سلول‌های تومور ایزوله” به گروهی از سلول‌های تومور با اندازه ۰.۲ میلی‌متر یا کمتر که در غدد لنفاوی یافت می‌شوند، اشاره دارد. اگر فقط سلول‌های تومور جدا شده در غدد لنفاوی مشاهده شوند، مرحله گره پاتولوژیک pN1mi است.

• میکرومتاستاز

“میکرومتاستاز” به گروهی از سلول‌های تومور با اندازه ۰.۲ میلی‌متر تا ۲ میلی‌متر که در یک غده لنفاوی یافت می‌شود، گفته می‌شود. در صورتی که فقط میکرومتاستازها در غدد لنفاوی دیده شوند، مرحله گرهی پاتولوژیک pN1mi است.

• ماکرومتاستاز

“ماکرومتاستاز” به گروهی از سلول‌های تومور با اندازه بیش از ۲ میلی‌متر که در یک غده لنفاوی یافت می‌شود، اشاره دارد. وجود ماکرومتاستازها با پیش‌آگهی بدتری همراه است.

مرحله پاتولوژیک لیومیوسارکوم رحم

• سیستم مرحله بندی TNM

مرحله پاتولوژیک لیومیوسارکوم رحم بر اساس سیستم TNM است که توسط کمیته مشترک سرطان آمریکا ایجاد شده است. این سیستم از اطلاعات مربوط به تومور اولیه (T)، غدد لنفاوی (N) و بیماری متاستاتیک دوردست (M) برای تعیین مرحله پاتولوژیک کامل (pTNM) استفاده می‌کند. آسیب‌شناس شما بافت ارسال شده را بررسی کرده و به هر قسمت یک عدد اختصاص می‌دهد. به طور کلی، تعداد بالاتر نشان‌دهنده بیماری پیشرفته‌تر و پیش‌آگهی بدتر است.

• مرحله تومور (pT)

1. T2b: تومور به سایر اندام‌ها یا بافت‌های لگن گسترش یافته است.
2. T3a: تومور حداقل به یک محل در داخل شکم گسترش یافته است.
3. T3b: تومور به بیش از یک محل در شکم گسترش یافته است.
4. T4: تومور به طور مستقیم به مثانه یا راست روده رشد کرده است.

• مرحله گرهی (pN)

1. N0: هیچ سلول توموری در هیچ یک از غدد لنفاوی بررسی‌شده یافت نشد.
2. N0(i+): سلول‌های توموری حداقل در یک غده لنفاوی یافت شدند، اما ناحیه سلول‌های تومور بزرگ‌تر از ۲ میلی‌متر نبود (فقط سلول‌های تومور جدا شده یا میکرومتاستاز).
3. N1: سلول‌های توموری حداقل در یک غده لنفاوی یافت شد و ناحیه سلول‌های تومور بیش از ۲ میلی‌متر بود (ماکرومتاستاز).
4. NX: هیچ غده لنفاوی برای معاینه ارسال نشد.

• مرحله متاستاتیک (pM)

مرحله متاستاتیک برای لیومیوسارکوم رحم بر اساس وجود سلول‌های تومور در غده لنفاوی خارج از لگن یا در یک مکان دور از بدن (مانند ریه) تعیین می‌شود. مرحله متاستاتیک فقط در صورتی تعیین می‌شود که بافتی از یک محل دور برای بررسی پاتولوژیک ارسال شود. در غیر این صورت، مرحله متاستاتیک نمی‌تواند تعیین شود و به عنوان MX ذکر می‌شود.

درمان لیومیوسارکوم رحم

روش‌های درمانی لیومیوسارکوم رحم بسته به مرحله بیماری و شرایط بیمار متفاوت است. رایج‌ترین روش‌های درمانی شامل:

• جراحی: برداشتن تومور از طریق جراحی، اغلب شامل هیسترکتومی (برداشتن رحم) و برداشتن ساختارهای مجاور در صورت لزوم.
• شیمی‌درمانی: استفاده از داروهای قوی برای کشتن سلول‌های سرطانی. این روش معمولاً پس از جراحی یا در مواردی که سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته، استفاده می‌شود.
• پرتودرمانی: استفاده از اشعه‌های قوی برای کشتن سلول‌های سرطانی یا کوچک کردن تومورها قبل از جراحی.
• درمان‌های هدفمند: استفاده از داروهایی که به طور خاص روی مولکول‌های خاصی در سلول‌های سرطانی اثر می‌گذارند.

بیشتر بدانید: درمان سارکوم رحم

پیگیری لیومیوسارکوم رحم

پیش‌آگهی بیماران با لیومیوسارکوم رحم بسته به مرحله تشخیص و پاسخ به درمان متفاوت است. پیگیری منظم پس از درمان شامل بررسی‌های دوره‌ای و تصویربرداری برای شناسایی هرگونه عود بیماری یا گسترش آن به سایر نواحی بدن ضروری است.

نتیجه‌گیری

لیومیوسارکوم رحم یک سرطان نادر ولی جدی است که نیاز به تشخیص دقیق و درمان مناسب دارد. با توجه به پیشرفت‌های پزشکی، روش‌های مختلفی برای مدیریت و درمان این بیماری وجود دارد که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. آگاهی از علائم، پیگیری‌های منظم و مشورت با بهترین دکتر زنان و زایمان در بندرعباس از اهمیت بالایی برخوردار است.