سرطان واژن در واقع یک نوع بیماری خیلی نادر است که در سطح سلول های واژن یا مهبل اتفاق می افتد. سرطان مهبل به زمانی گفته می شود که لابیا های واژن نیز درگیر می شوند و اگر بخش داخلی واژن و یا لوله آن نیز درگیر شوند سرطان واژن رخ می دهد.
انواع مختلف سرطان واژن
- سلول سنگفرشی: این نوع سرطان از دیواره واژن آغاز می شود و به تدریج رشد خواهد کرد.
- آدنوکارسینوم: این سرطان در بانوان بالای ۶۰ سال بیشتر دیده می شود و از بافت غدد واژینال شروع می شود.
- ملانوما: این نوع سرطان واژن ابتدا در سلول های موجود در واژن که رنگدانه می سازند، اتفاق می افتد.
- ساکوما: این نوع از سرطان واژینال ابتدا از سلول های بافت همبند و یا سلول های ماهیچه ای دیواره واژن آغاز شده و تنها تقریبا ۴درصد از کل سرطان های واژن را شامل می گردد.
علائم سرطان واژن
از جمله نشانه های این سرطان که البته با توجه به سیستم ایمنی افراد با یکدیگر متفاوت است و حتی ممکن است در مراحل ابتدایی اش هیچ گونه علامتی نداشته باشد اما علائم آن در صورت بروز شامل موارد زیر است:
- داشتن خونریزی غیر نرمال واژن بعد از برقراری رابطه جنسی، در فاصله میان پریودها و دوران یائسگی
- داشتن ترشحات آبکی
- تکرر ادرار و ادرار همراه با درد
- ایجاد مشکلات در روده و یبوست
- داشتن درد لگنی
- وجود توده هایی در واژن
- داشتن خارش و سوزش در لابیاهای واژن
- ایجاد زخم هایی در بخش بیرونی واژن که امکان دارد با عفونت هم همراه شود.
دلایل بروز سرطان واژن
دلیل اصلی ایجاد سرطان واژن هنوز هم دقیقا مشخص نیست، ولی بصورت کلی این نوع سرطان هنگامی ایجاد می شود که سلول های سالم بدن دچار جهش ژنتیکی شوند و این سلول ها نهایتا می میرند. ولی سلول های سرطانی تکثیر شده و به تدریج بیشتر و بیشتر می شوند ولی نمی میرند.
با اینکه دلیل اصلی این بیماری هنوز مشخص نشده است، اما یکسری عامل خطر ساز وجود دارند که احتمال مبتلا شدن به این سرطان را بالا می برند. مهم ترین آن ها شامل استعمال دخانیات و مشروبات الکلی، داشتن سن پایین فرد در اولین رابطه جنسی، داشتن شرکای جنسی زیاد و داشتن سابقه خانوادگی، داشتن سن بالای ۶۰ سال، ابتلا به سرطان دهانه رحم و ویروس پاپیلومای انسانی و ویروس ایدز هستند.
روش های پیشگیری از سرطان واژن
در حقیقت هیچ نوع شیوه مشخص و قطعی برای پیشگیری از این نوع سرطان در دست نیست، اما در صورتی که سرطان در مراحل ابتدایی اش باشد، معالجه این نوع سرطان راحت تر خواهد شد. از جمله راه های پیشگیری از این سرطان ترک سیگار و مصرف الکل و تزریق واکسن گارداسیل است. علاوه بر این، توصیه می کنیم به صورت مرتب تحت نظر متخصص زنان باشید تا مورد معاینه لگنی و انجام تست پاپ اسمیر قرار بگیرید.
روش های تشخیص سرطان واژن
اگر متخصص زنان هنگام انجام معاینات لگنی به مورد مشکوکی برخورد کند، تست پاپ اسمیر انجام خواهد داد. اگر نتیجه این باشد که سلول های غیرعادی مشاهده شوند، با انجام کولپوسکوپی بخش های بیرونی مهبل، دهانه رحم و واژن باید با دقت مورد بررسی قرار بگیرند و اگر لازم باشد نمونه برداری هم انجام خواهد شد.
شیوه بعدی بیوپسی خوانده می شود که قسمت خیلی کوچکی از واژن برش زده شده و نمونه برداری انجام شده و برای تشخیص درست به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد.
راه های درمان
شیوه های درمانی برای این نوع سرطان به دو عامل نوع سرطان و مرحله پیشرفت بیماری وابسته است. انواع شیوه های درمانی این بیماری شامل موارد زیر اند:
پرتو درمانی
با این شیوه درمانی سلول های سرطانی تحت تابش پرتوهای قوی اشعه ایکس قرار خواهند گرفت. توجه داشته باشید که در این شیوه درمانی پرتوهای خارجی تنها به کل شکم و یا لگن بیمار تابیده می شوند.
شیمی درمانی
در این شیوه درمانی پزشکان متخصص به منظور از بین بردن سلول های سرطانی از مواد شیمیایی استفاده می کنند. ولی تا به حال مشخص نشده است که آیا این شیوه کارساز است یا خیر. به همین علت از این شیوه در کنار سایر روش های درمانی به کار می رود.
جراحی
این شیوه انواع متفاوتی دارد که شامل جراحی هایی برای از بین بردن تومورهای کوچک، برداشتن واژن، برداشتن بخش هایی از لگن و برداشتن مهبل است.
علائم اولیه سرطان واژن
سرطان واژن در مراحل اولیه اش امکان دارد علامت خاصی نداشته باشد. با پیشرفت سرطان نشانه هایی مثل موارد زیر بوجود می آورد:
- داشتن خونریزی غیر عادی واژن برای مثال بعد از برقراری رابطه جنسی و یا بعد از دوران یائسگی
- داشتن ترشحات آبکی واژینال
- بوجود آمدن توده در واژن
- داشتن تکرر ادرار
- مشکل یبوست
- داشتن درد در ناحیه لگن
اگر هر یک از علائم ناشی از این سرطان را مشاهده کردید باید حتما به پزشک متخصص زنان خود مراجعه کنید. بیشتر بخوانید: سرطان تخمدان
غربالگری سرطان واژن
در بعضی از موارد قبل از آنکه نشانه و علامتی بروز کند، این سرطان در حین معاینات معمول لگنی تشخیص داده می شود.
در حین معاینات لگنی، پزشک متخصص زنان دستکش به دست می کند و انگشتانش را وارد واژنتان می کند و بصورت همزمان به کمک دست دیگرش به شکم شما فشار وارد می کند تا بتواند اعضای لگن شما را لمس کند. علاوه براین، پزشک از لحاظ بصری هم دستگاه تناسلی بیرونی، واژن و دهانه رحم را هم مورد معاینه قرار می دهد. همچنین دستگاهی با نام اسپکولوم را وارد واژن خواهد کرد. تا بتواند کانال واژن تان را باز کرده و واژن و دهانه رحم را هم از نظر ناهنجاری های رحمی مورد بررسی قرار دهد.
پزشک شما علاوه بر این، امکان دارد تست پاپ اسمیر را هم انجام دهد. تست های پاپ اسمیر به طور معمول به منظور غربالگری سرطان های زنان از جمله سرطان دهانه رحم به کار می رود. ولی گاهی اوقات سلول های سرطانی واژینال را هم تشخیص می دهند.
این تست های غربالگری به تشخیص و در نتیجه درمان سریع تر سرطان های رحمی و واژینال کمک می کند. در مورد اینکه چند بار لازم است این تست های غربالگری را انجام دهید، باید با پزشک خود مشورت کنید.