هدف از غربالگری سرطان دهانه رحم در واقع تعیین ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم است، قبل از اینکه این گونه ضایعات به بیماری سرطان تبدیل شوند. بعلاوه ممکن است با انجام یکسری غربالگری موجب شناسایی بعضی سرطان ها شده که در مرحله اولیه از این بیماری هستند و نتیجه اش این است که به این صورت احتمال درمان با موفقیت و موثر هم بیشتر می شود.
به منظور تشخیص زودتر ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم، دو شیوه مهم وجود دارد، تست اچ پی وی و تست پاپ اسمیر. در تست اچ پی وی پزشک به دنبال یافتن عفونت های ناشی از ویروس است. بعضی از انواع پر خطر اش در بوجود آوردن ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم دخالت دارند. (نوع ۱۶ و ۱۸ ویروس اچ پی وی)
۷۰ درصد از موارد ابتلا به سرطان دهانه رحم و ۵۰ درصد از ضایعات پیش سرطانی، به دلیل آلودگی به این ویروس ها بوجود می آیند. بیشترین میزان شیوع این نوع عفونت در بانوان جوان دیده می شود که معمولا از نظر جنسی هم فعالند.
اکثر مواردی که مبتلا به این عفونت هستند و جوان هم هستند این عفونت در آن ها طی مدت ۸تا ۲۴ ماه از بین خواهد رفت، به همین دلیل انجام تست اچ پی وی برای غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم برای این اشخاص توصیه نمی شود. بیشتر بخوانید: سرطان واژن
روال انجام غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم
- غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم در بانوان 21 تا ۲۹ ساله، به این صورت است که تست پاپ اسمیر را باید هر سه سال یک بار انجام دهند.
- غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم در بانوان بالای ۳۰ سال، به این صورت است که باید تست پاپ اسمیر را هر سه سال یک بار ادامه بدهند یا اینکه تست پاپ اسمیر را همراه با تست اچ پی وی هر ۵ سال یک بار انجام دهند.
- غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم در بانوان 65 سال به بالا در صورتی که شرایط زیر را داشته باشند، باید انجام تست پاپ اسمیر را متوقف کنند:
- مصرف نکردن سیگار
- نداشتن شریک جنسی تازه پس از دریافت نتایج آخرین تست پاپ اسمیر
- تکرار کردن غربالگری ها به صورت مرتب تا پیش از ۶۵ سالگی
- دریافت ۳ نتیجه نرمال از تست پاپ اسمیر به صورت پشت سرهم
در صورتی که با انجام غربالگری ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم، نتایجی غیرنرمال بدست آمد. بهتر است بدانید که دریافت اینگونه نتایج در مراحل اولیه لزوما به معنای ابتلای شما به سرطان دهانه رحم نیست. در صورتی که نتیجه تست پاپ اسمیر غیرنرمال باشد شما باید تست دیگری انجام بدهید. در بعضی از موارد به منظور غربالگری این ضایعات باید تست پاپ اسمیر دیگری با فاصله ۶ماه تا یکسال بعد انجام شود. با انجام دادن این تست می توان به این پی برد که آیا تغییرات بوجود آمده به وضعیت نرمال خود برگشته است یا نه.
با توجه به سن بیمار این امکان وجود دارد که انجام دادن تست اچ پی وی هم به عنوان یک گزینه مهم برای تشخیص درست مطرح باشد. در بعضی مواقع ممکن است شرایط به گونه ای باشد که بجز غربالگری ضایعات پیش سرطانی، نیاز به انجام کولپوسکپی هم نیاز باشد. با کمک کولپوسکوپی متخصص زنان قادر است از دستگاه های بزرگ کننده دهانه رحم برای معاینه و نمونه برداری استفاده کند.
قبل از انجام کولپوسکوپی برای انجام غربالگری، از استیک اسید یا سرکه در دهانه رحم استفاده می گردد تا سلول ها را با وضوح بهتری دیده شوند. اندازه، نوع و جایگاه سلول های غیر نرمال مشخص می کند که نمونه برداری باید از چه بخشی انجام شود. پیش از انجام کولپوسکوپی از مصرف محصولات واژینال خودداری کنید. بهتر است بدانید که کولپوسکپی را حتی در زمان قاعدگی هم می توانید انجام دهید.
سلول های پیش سرطانی دهانه رحم
غربالگری سرطان دهانه رحم برای کاهش میزان ابتلای افراد به این بیماری انجام می گردد. ویروسی که به طور اختصار اچ پی وی گفته می شود در به وجود آمدن سرطان دهانه رحم دخالت می کند. بانوانی که نتایج تست پاپ اسمیر شان وجود یکسری سلول های ناهنجار را تعیین می کند. به منظور ارزیابی و بررسی صحیح تست های دیگر مانند کولپوسکوپی و بیوپسی مورد استفاده قرار می گیرند. نتایج بیوپسی یا نمونه برداری از دهانه رحم هم بر مبنای شدت به دسته های زیادی تقسیم خواهند شد.
سطح بیرونی دهانه رحم شامل سلول های سنگفرشی است. در صورتی که سلول های پیش سرطانی دهانه رحم در این قسمت دیده شوند به آن ها به اصطلاح CIN گفته می شود. این سلول ها به سه دسته ۱،۲ و ۳ دسته بندی می شوند. نوع ۱ را خفیف و نوع ۲ و ۳ هم متوسط تا شدید هستند.
سلول هایی که به اصطلاح غده ای یا گلاندولار هستند که قسمت درونی کانال دهانه رحم را پوشش می دهند، سلول های پیش سرطانی دهانه رحم که این قسمت ها را تحت تاثیر قرار میدهند و به اختصار AISگفته می شود. این نوع سلول ها در واقع هنگامی تشخیص داده می شوند که تست اچ پی وی و پاپ اسمیر همراه با ناهنجاری هایی باشند. بررسی بیشتر این سلول ها با کولپوسکوپی انجام می گردد. بیشتر بخوانید: سرطان تخمدان
با کولپوسکوپی متخصص زنان می تواند لگن را با وسیله ای مشابه با میکروسکوپ مورد معاینه قرار دهد و با توجه به شرایط بیمار این امکان وجود دارد که نمونه برداری از دهانه رحم هم انجام شود.
در بعضی از موارد نمونه برداری از دهانه رحم با شیوه ای به نام کورتاژ اندوسرویکال انجام می گردد که به طور اختصاری ECC خوانده می شود.
نتیجه بدست آمده از بیوپسی و کولپوسکوپی مشخص می کند که آیا شخص به مشکل سلول های پیش سرطانی دهانه رحم مبتلاست یا نه.
معالجه سلول های پیش سرطانی دهانه رحم به کمک فریز کردن، لیزر و یا عمل جراحی توسط متخصص زنان انجام خواهد شد.